Taşınma çocuklar için önemli bir değişiklik ve bu nedenle bir stres kaynağıdır. Bu durumda çocuk alışık olduğu çevreden, okulundan, öğretmeninden, oradaki ve mahalledeki arkadaşlarından ayrılmaktadır. Okul değişimi yapılmasa bile yaşadığı ortam ve çevresi değişmekte, okula gidiş ve serviste geçirilen zaman artmakta ve çocuğun yatma kalkma saatlerinde değişmeler olabilmektedir.
Taşınma gibi önemli değişikliklere her çocuğun tepkisi farklı olmaktadır. Değişime çabuk ayak uydurabilen çocuklar bu süreci daha rahat atlatırken, bazı çocuklar uyum güçlükleri yaşayabilmektedir. Bir çocuğun uyum bozukluğu yaşadığını erken fark etmek veya çocuğu duruma önceden hazırlamak için gerekli önlemleri almak önemlidir. Uyum güçlüğü genellikle taşınmadan sonraki ilk 3 ay içinde kendini gösterebilir.
Eğer çocukta çabuk ağlama, uyku bozuklukları, iştah değişiklikleri, içe kapanma, sinirlilik, alt ıslatma problemleri, gece korkuları, kaygılar, ders başarısında düşme, dikkat eksikliği, okula gitmekte isteksizlik, kavgacılık, okuldan kaçma, anneden ayrılamama, karın ağrısı ve bulantı gibi daha önce varolmayan sorunlar ortaya çıkmışsa, bu çocukta bir uyum sorunu yaşandığının göstergesi olabilir.
Çocuklar duygularını sözel olarak yeterli bir şekilde ifade edemediklerinden bu tip davranış değişiklikleri anne-babalar için önemli ipuçlarıdır. Bazı çocuklarsa ortama uyum sağlayamaması veya yaşadığı sorunların sebebi olarak ebeveynlerini gösterebilir ve bu nedenlerle onlara tartışmaya girebilir.
Yeni eve taşınmadan bir süre önce çocukla birlikte yeni çevrenin gezilmesi, evle ve yeni odasıyla ilgili planlar yapılması, eğer okul değişikliği yapılacaksa önceden okulun gidip görülmesi, yeni öğretmeniyle tanıştırılması, çocuğun okulda ilk zamanlarda kendini yalnız hissetmemesi için yeni komşularından aynı okula giden çocukları varsa onlarla tanıştırılması, çocuğun ilk gün kendini yalnız hissetmemesi ve en azından çevresinde birkaç tanıdık yüz görmesi faydalı olacaktır.
Okuldan geldiğinde ailenin çocuğun okulda yaşadıkları ile ilgili sorular sorması, neler hissettiğini anlatabilmesi için ortam yaratılmalıdır. Çocuğun yaşadıklarının normal bir süreç ancak geçici olduğu konusunda moral verici ve destekleyici olmaları önemlidir. Ancak bütün çabanıza rağmen çocuğun uyum sorunları devam ediyor ve işlevselliğini engellemeye başlıyorsa bir uzmandan yardım almak faydalı olacaktır.
Uzm. Dr.Gökçe KÜÇÜKYAZICI
Çocuk ve Ergen Psikiyatristi